Adviezen voor ouders in coronatijd

In het navolgende geven we je informatie over hoe je aan kinderen uitleg kunt geven over het coronavirus en hoe je omgaat met de extra zorgen van kinderen omdat je als ouder kanker hebt.

Eerlijk uitleggen wat er aan de hand is

Leg eerlijk uit wat het virus is en waarom we nu voorzichtiger doen. Kinderen merken dat alles anders is en dat sommige mensen, zeker als er kanker in het gezin is, ook wat gespannen over dit virus zijn. Zij vullen de dingen die ze niet begrijpen vaak met hun eigen ideeën aan. Hun fantasie is over het algemeen enger dan de werkelijkheid.

Dus zeg bijvoorbeeld:

Mensen worden vaak verkouden en krijgen nu en dan een griepje. Dit komt meestal door een ‘virus’. Sommige virussen maken mensen ziek. Zulke virussen zijn eigenlijk heel kleine beestjes. Zo klein dat je het niet kan zien. Er is nu een nieuw virus dat het coronavirus heet. Er zijn mensen die ziek worden van dit virus. Meestal een soort verkoudheid, die vanzelf weer over gaat. Maar soms is het erger. Je krijgt dan koorts of je hoest heel erg. Mensen die erg oud zijn of al een ziekte hebben, kunnen soms zo ziek worden dat ze dan naar het ziekenhuis moeten. Daar zorgen ze goed voor je. Soms lukt het om deze mensen beter te maken, maar soms gaan mensen ondanks alle goede zorgen toch dood. …. [neem even een pauze] Vraag of je kind er vragen over heeft.

Leg daarna uit:

Het coronavirus is heel besmettelijk. Als je er ziek van wordt dan moet je hoesten. Als je dan bijvoorbeeld hoest met je hand voor je mond, dan komt jouw spuug op je handen. Als je daarna een ander een hand geeft, dan kan die het virus ook krijgen. Daarom is handen wassen zo belangrijk. En daarom heeft de overheid ook gevraagd aan mensen om thuis te blijven. Ze mogen niet naar school en werk. Zo wordt voorkomen dat mensen die al een ziekte hebben, bijvoorbeeld kanker, of mensen die al oud zij,n niet zo gemakkelijk kunnen worden aangestoken. En er is nu ook tijd om te proberen medicijn te vinden.

Op de website van De Kinderombudsman staat ook goede informatie over gesprekken met kinderen over corona, plus verschillende links naar informatie over corona speciaal voor jongeren, bijvoorbeeld de uitleg over corona van het jeugdjournaal.

Op de website van het Nederlands Jeugdinstituut zijn per leeftijdscategorie de antwoorden op vragen die kinderen kunnen stellen verzameld: antwoord geven op vragen van kinderen en jongeren.

Filmpjes

Voor kinderen in de leeftijd van 3-7 zijn er ook filmpjes die goede uitleg geven. Bijvoorbeeld op deze pagina van de website van het Nationale Jeugdinstituut.

Of deze, gemaakt door de universiteit van Utrecht, waarin de psychische gevolgen van corona wordt uitgelegd aan kinderen.

Voorlezen

Wat ook goed kan werken, is voorlezen. Hoera kindercentra en Jan & ko | creatief onderwijs maakten ‘Het verhaal van Noor en het coronavirus’, dat je gratis kunt downloaden of op papier kunt bestellen.

Uitleggen wat het in jouw situatie betekent

Als je als ouder een kwetsbare gezondheid hebt door kanker, dan zal de uitbraak van corona extra vragen oproepen bij een kind. Bijvoorbeeld of jij nu extra vatbaar bent voor het virus. En wat er gebeurt als jij het krijgt. Het is daarom belangrijk dat je uitleg geeft over jouw persoonlijke situatie aan je kind door uit te leggen wat dit voor jou nu betekent. Je kunt dit doen door op kindniveau uit te leggen wat je arts hierover heeft gezegd. Het helpt kinderen ook als ze weten dat er maatregelen zijn om juist de kwetsbare mensen te beschermen en dat iedereen daar aan meehelpt.

Nog een paar praktische tips voor het gesprek met kinderen over corona:

• Luister actief. Leg je telefoon weg. Stel ook vragen aan je kind: wat vind zij/hij ervan? Laat ze hun zorgen uiten als ze die hebben. Maak hardop samenvattingen van wat je samen hebt besproken. Gebruik eventueel plaatjes en tekeningetjes.
• Herhaal. Kinderen kunnen je vaker vragen hoe het nu precies zit. Ze kunnen het niet altijd meteen bevatten. Soms vinden ze het juist ook fijn als je steeds hetzelfde zegt. Dat kan ze een gevoel van veiligheid geven. Neem er de tijd voor. Sommige dingen zijn bovendien moeilijk in een keer uit te leggen of te begrijpen. Dat hoeft ook niet.
• Open houding. Laat zien dat geen enkele vraag of opmerking ‘dom’ of ongepast is. Weet dat kinderen ook heel erg letten op wat je doet en hoe je kijkt: je niet-verbale communicatie. Je lichaamshouding en gelaatsuitdrukking zeggen meer dan je woorden en jouw kinderen kennen je goed.
• Geef afgewogen informatie. Maak het niet alleen maar eng en negatief. Probeer er ook hoopvoller informatie naast te plaatsen zoals dat er nu in alle landen mensen bezig zijn met iets tegen het corona virus te zoeken.

Zelf steentje laten bijdragen

Kinderen willen graag weten hoe ze kunnen helpen. En ze willen graag helpen. U kunt ze uitleggen dat dat zo kan:

• Was vaak en goed je handen, minstens 20 seconden lang en droog je handen daarna goed af.
• Hoest en nies in de binnenkant van je elleboog.
• Gebruik papieren zakdoekjes om je neus te snuiten. Gooi het zakdoekje daarna meteen weg en was ook je handen.
• Raak andere kinderen niet aan.
• Houd minimaal 1,5 meter afstand van andere mensen.
• Speel nu geen spelletjes waarbij je tegen elkaar aan komt / elkaar aanraakt.

Contact met ons

Mocht u willen overleggen over uw situatie, dan kunt u altijd contact opnemen met ons via ingeborgdouwescentrum@olvg.nl. Eén van onze kinderpsychologen zal dan telefonisch of via de email contact met u opnemen.

Nog twee goede bronnen

..

1. Omgaan met het coronavirus: voor kinderen, ouders, opvoeders, professionals en beleidsmakers

   Het Nederlands Jeugdinstituut besteed uitgebreid aandacht aan het omgaan met de gevolgen van het coronavirus. Bijvoorbeeld over het omgaan met de nieuwe thuissituatie, tips over mediagebruik en informatie in het geval van bijzondere situaties, zoals een kind met een beperking heeft of gescheiden ouders. Er is informatie op maat voor kinderen, ouders, opvoeders en ook professionals: Omgaan met de gevolgen van het coronavirus.

2. Voor kinderen met psychische problemen

   Op de website van het Kenniscentrum Kinder- en jeugdpsychiatrie zijn adviezen en informatie van verschillende experts en organisaties op een rij gezicht, speciaal gericht op de specialistische jeugdhulp.